Informatief » soa's

Wanneer heb je een SOA? (Sexueel Overdraagbare Aandoening)

De meest voorkomende klachten zijn:
- afscheiding of pus uit je penis of anus
- een branderig gevoel bij het plassen
- pijn bij het poepen
- telkens het gevoel hebben dat je moet plassen terwijl er bijna niks komt
- zweertjes, wratjes en blaasjes op, rond of in je penis, anus of mond
- jeuk aan of rond je penis of anus
- pijn in één of beide ballen

Als je denkt dat je een SOA hebt, laat je dan zo snel mogelijk onderzoeken en zorg dat je anderen niet besmet.

Terwijl je je tegen HIV goed kunt beschermen, is dat tegen de andere SOA niet voor honderd procent mogelijk. Je kunt de kans om ze te krijgen wel flink verkleinen. Daar is zeker reden voor:

- In enkele gevallen kan een SOA tot ernstige ziekteverschijnselen leiden.
- Sommige SOA kunnen niet bestreden worden met medicijnen en het is vervelend ze te hebben.
- Als je een SOA hebt is er in bepaalde gevallen een groter risico op HIV.
Een simpele lijst met "vrij-veilig" adviezen is als het om SOA gaat niet te geven. Er zijn veel SOA die tijdens de seks op veel verschillende manieren kunnen worden overgebracht. Wat kun je doen om het risico te verminderen? - Gebruik bij het neuken altijd een condoom en voorkom dat je sperma in je mond krijgt.
- Laat je vaccineren tegen hepatitis B en eventueel hepatitis A . Vaccinatie tegen andere SOA is niet mogelijk.
- Soms gaat een SOA gepaard met duidelijke symptomen. Door niet te vrijen als je bij jezelf of een partner verdachte symptomen ziet, maak je de kans iets over te dragen of op te lopen veel kleiner.
- Kies eventueel voor sekstechnieken met minder risico. Of je anders wilt gaan vrijen vanwege de kans op SOA is een persoonlijke afweging. Plezier hebben in seks blijft natuurlijk belangrijk.

Ook als je altijd veilig vrijt kun je wel eens een SOA oplopen.

Als je een SOA hebt
Veel jongens en mannen schrikken als ze een SOA krijgen terwijl ze zich keurig aan de regels voor veilig vrijen hebben gehouden. Ze zijn bang dat ze nu ook HIV kunnen hebben. Gelukkig is het niet nodig ongerust te worden. Als je consequent condooms hebt gebruikt en ervoor gezorgd hebt dat je bij het pijpen geen sperma in je mond kreeg, heb je je optimaal beschermd tegen HIV.

Snel naar de dokter
Met een SOA kun je gewoon bij je huisarts terecht. Maar als je dat moeilijk vindt kun je ook naar een speciale SOA -poli gaan. De deskundigen die daar werken hebben veel ervaring in het herkennen van een SOA. Ze zien dagelijks vele mensen met een SOA en zullen op seksgebied niet snel ergens van opkijken. Schroom dus niet je verhaal te vertellen en vragen te stellen. Je wordt hier overigens geholpen zonder dat je je naam hoeft te vertellen. De SOA -poli's vind je bij een aantal GGD-en en ziekenhuizen in de grote steden.

Partner(s) waarschuwen
Om verdere verspreiding van SOA te voorkomen is het belangrijk dat je degenen met wie je seks hebt gehad informeert. Vind je het moeilijk hen zelf op de hoogte te stellen, dan kun je dat overlaten aan de sociaal-verpleegkundige van de GGD.

Aanrader: laat je periodiek checken
Het is van belang zo snel mogelijk met een behandeling te beginnen als je een SOA hebt. Maar helaas merk je in het begin vaak niet dat je iets hebt opgelopen. Soms zijn er zelfs helemaal geen symptomen. Heb je regelmatig met wisselende partners seks, laat je dan om het halfjaar checken op SOA. Dit kan bij een SOA -poli, een aantal GGD-en en bij de huisarts; bij de Rutgers Stichting kun je tegen betaling terecht. Daarbij wordt gekeken naar gonorroe, syfilis en chlamydia. Je loopt zo minder kans dat een SOA leidt tot ernstige gezondheidsklachten en je helpt mee de verspreiding van SOA in te dammen.

Is het erg om een SOA te hebben?
Op deze vraag is geen eenduidig antwoord te geven; er zijn grote verschillen in hoe mensen het hebben van een SOA ervaren.

De directe gevolgen voor de gezondheid vallen meestal wel mee. Naast HIV kunnen hepatitis B maar ook een niet tijdig behandelde syfilis, tot ernstige, blijvende schade voor je gezondheid leiden. Hepatitis A kan je dwingen het enkele maanden rustig aan te doen, maar gaat vanzelf over. Syfilis, gonorroe, chlamydia, pisbuisontsteking zijn met medicijnen goed te behandelen; bij een tijdige behandeling genees je er helemaal van. De behandeling van schurft en schaamluis is eenvoudig; deze SOA leiden nooit tot blijvende gezondheidsschade. Blijven over herpes en genitale wratten. Deze twee virusinfecties zijn niet ernstig voor je gezondheid, maar de symptomen kunnen wel heel vervelend zijn.

Maar ook als een SOA medisch gezien niet ernstig is, kan zo'n infectie belastend zijn. Veel mensen voelen zich dan vies of schamen zich. Anderen maken zich er niet druk om en beschouwen SOA als een hinderlijk, maar acceptabel risico waar je nu eenmaal rekening mee moet houden als je seks hebt. Uit onderzoek blijkt dat als men meer over SOA weet, men minder last heeft van de negatieve gevoelens.

HIV en SOA
Het hebben van een SOA kan de kans om HIV op te lopen vergroten. Veel SOA dringen je lichaam namelijk binnen via de pik, de anus of de mond. Op die plaatsen tasten ze het weefsel aan; je krijgt zweertjes, ontstekingen of bloedingen. Diezelfde plekken worden ook door HIV gebruikt om het lichaam binnen te komen. En als die slijmvliezen door SOA aangetast zijn wordt dat gemakkelijker.

Heb je zelf HIV en daarbij een SOA, dan is er bovendien een grotere kans dat je HIV overdraagt. Zweertjes en dergelijke, die veroorzaakt worden door SOA, bevatten in dat geval veel HIV. Een infectie in de penis kan ervoor zorgen dat het sperma veel meer HIV bevat.

Bovendien is het, als je HIV-positief bent, vaak extra vervelend een SOA te krijgen. De klachten kunnen vanwege het verstoorde immuunsysteem veel ernstiger worden. Als je HIV hebt is er dus extra reden SOA zoveel mogelijk te voorkomen.